Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (ΗΕΩ)

Είναι δυνατή η πρόληψη της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας και μια ποικιλία από επιλογές είναι διαθέσιμες για να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου να αναπτύξετε ΗΕΩ.

Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τα μέτρα πρόληψης αν έχετε ήδη διαγνωστεί με ΗΕΩ, αν είστε ηλικιωμένος ή εάν υπάρχει κάποιο μέλος της οικογένειας σας που να πάσχει από ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Η ΗΕΩ είναι η κύρια αιτία μη αναστρέψιμης απώλειας της όρασης σε ηλικιωμένους ανθρώπους. Με τον καιρό, ένα άτομο με εκφύλιση της ωχράς κηλίδας μπορεί να έχει δυσκολία στο διάβασμα στο να δεί τηλεόραση, να οδηγήσει ή ακόμα και να αναγνωρίσει οικεία πρόσωπα.

10 steps για να εμποδίσετε εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

  • Να μην καπνίζετε.
  • Να τρώτε άφθονα σκούρα, φυλλώδη πράσινα λαχανικά, όπως το ωμό σπανάκι.
  • Να λαμβάνετε πολυβιταμινούχα σκευάσματα καθημερινά.
  • Να τρώτε ψάρια ή να λάμβάνετε συμπλήρωματα από ιχθυέλεο. Τις ημέρες που δεν τρώτε ψάρια μπορείτε να παίρνετε εντεροδιαλυτές κάψουλες ιχθυέλεου.
  • Να ασκείστε τακτικά.
  • Να τρώτε φρούτα και ξηρούς καρπούς καθημερινά.
  • Να μειώσετε τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη.
  • Να κρατάτε την αρτηριακή σας πίεση και τη χοληστερίνη υπό έλεγχο.
  • Να φοράτε κατάλληλα γυαλιά ηλίου σε εξωτερικούς χώρους για να εμποδίσετε την UV ακτινοβολία που μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα μάτια.
  • Να κάνετε τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις.

 

Step 1: Σταματήστε το κάπνισμα.

Όλες οι μελέτες δείχνουν ότι το κάπνισμα είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου (εκτός από την ηλικία) για την ανάπτυξη της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Αν είστε καπνιστής, σταματήστε το τώρα.Το κάπνισμα αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.

Step 2: τρώτε άφθονα πράσινα λαχανικά.

Να τρώτε πολλά σκούρα, φυλλώδη πράσινα λαχανικά που μπορεί να βοηθήσουν την πρόληψη της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 1994 στο Journal of  American Medical Association από τους ερευνητές στο Massachusetts Eye and Ear Infirmary αναφέρει ότι, τα άτομα που κατανάλωναν  λαχανικά πλούσια σε καροτενοειδή (λουτείνη και ζεαξανθίνη), είχαν 43% χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης ΗΕΩ από εκείνους που κατανάλωναν ελάχιστα αυτά τα τρόφιμα.

Λαχανικά πλούσια σε καροτενοειδή είναι τα σκούρα, φυλλώδη και πράσινα λαχανικά, ιδιαίτερα το ωμό σπανάκι, το λάχανο και το μαρούλι. Ειδικότερα, «μια υψηλότερη συχνότητα της πρόσληψης σπανακιού συσχετίστηκε με σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο για την ΗΕΩ» σύμφωνα με τους ερευνητές. Οι συγγραφείς καταλήγουν ότι «η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ορισμένα καροτενοειδή, ιδιαίτερα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης της προχωρημένης εξιδρωματικής « υγρής » ΗΕΩ που είναι και η πιο απειλητική μορφή για την όραση των ηλικιωμένων.

Step 3: Πάρτε Πολυβιταμινούχα σκευάσματα.

Η λήψη βιταμινών και ανόργανων συστατικών, με τη μορφή συμπληρωμάτων διατροφής από αξιόπιστες φαρμακευτικές εταιρείες, είναι μια καλή ιδέα για πολλούς λόγους, συμπεριλαμβανομένης της γενικής υγείας των ματιών σας.

Ένα ηλικιωμένο άτομο είναι ιδιαίτερα δύσκολο να πάρει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται μόνο από τη διατροφή. Ρωτήστε το γιατρό σας για συμβουλές σχετικά με το ποιά συμπληρώματα θα μπορούσατε να πάρετε με βάση τις δικές  ειδικές ανάγκες υγείας.

Yψηλά επίπεδα αντιοξειδωτικών βιταμινών και ψευδαργύρου μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης προχωρημένης ΗΕΩ.

Άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν προχωρημένες μορφές της ΗΕΩ μείωσαν τον κίνδυνο κατά περίπου 25%, όταν υποβλήθηκαν σε θεραπεία με υψηλές δόσεις βιταμίνης C, βιταμίνη E, β-καροτένιου και ψευδαργύρου (Μελέτη AREDS).

Η θρεπτική φόρμουλα AREDS μπορεί να βρεθεί σε προϊόντα όπως τα Alcon I-Caps, τα Β@L Ocuvite, ή τα Τhea Nutrof Total. Kάποια από αυτά τα προιόντα ενδέχεται να περιέχουν επιπλέον και συμπληρώματα με τη μορφή της λουτεΐνης και της ζεαξανθίνης  ή ω-3 λιπαρών οξέων.

Αν είστε καπνιστής, έχετε κατά νου ότι τα συμπληρώματα που περιέχουν βήτα-καροτίνη, αυξάνουν τον κίνδυνο του καρκίνου του πνεύμονα. Αντιθέτως με τα συμπληρώματα ,τροφές πλούσιες με β-καροτίνη όχι μόνο δεν αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα ανάμεσα σε καπνιστές, αλλά δρούν και προστατευτικά. Μερικά συμπληρώματα AREDS ειδικά για καπνιστές και πρώην καπνιστές αποκλείουν το β-καροτένιο ή περιέχουν χαμηλές δόσεις σε αυτό το συστατικό.

Αν και πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η σωστή διατροφή δεν θα επαναφέρει την όραση που έχει χαθεί, οι μελέτες δείχνουν  ότι οι θρεπτικές ουσίες διαδραματίζουν βασικό ρόλο για τη διατήρηση της όρασης σε άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για την ανάπτυξη ΗΕΩ.

Step 4: καταναλώστε περισσότερα ψάρια.

Τα οφέλη από την κατανάλωση ψαριών για την πρόληψη της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας είναι γνωστά. Μερικές μελέτες δείχνουν ότι η τακτική κατανάλωση ψαριών μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
Μια μελέτη στο Massachusetts Eye and Ear Infirmary έδειξε ότι ηλικιωμένοι άνδρες με υψηλότερα επίπεδα κατανάλωσης ψαριών (πάνω από 2 φορές την εβδομάδα) είχαν 45% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ΗΕΩ από εκείνους που έτρωγαν λιγότερο από μια φορά την εβδομάδα.

Ο Brian Chua και οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ έδειξαν παρόμοια αποτελέσματα. Αξιολογηθηκαν 2.900 άτομα ηλικίας 49 και άνω.
Οι συμμετέχοντες που έτρωγαν ψάρια τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα είχαν 40% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μια αρχική μορφή της ΗΕΩ από εκείνους που έτρωγαν ψάρια λιγότερο από μια φορά το μήνα ή και καθόλου.
Eκείνοι που έτρωγαν ψάρια τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα είχαν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν προχωρημένου σταδίου ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Step 5: ασκείστε τακτικά και διατηρήστε ένα υγιές βάρος.

Η τακτική άσκηση μειώνει τον κίνδυνο εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, σύμφωνα με μια μελέτη στο British Journal of Ophthalmology. Αν και τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να ωφελήσουν την υγεία των ματιών, μην το παρακάνετε.
Μια μελέτη του 2004 στο Annals of Internal Medicine έδειξε ότι οι υψηλές δόσεις βιταμίνης Ε που υπερβαίνει τα 400 IU συσχετίστηκαν με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου. Σε αυτή τη μελέτη, 4.000 άτομα ηλικίας 43 έως 86ετών τέθηκαν υπό παρακολούθηση για 15 χρόνια. Μετά την εξέταση άλλων παραγόντων κινδύνου όπως το βάρος, τα επίπεδα χοληστερόλης και  η ηλικία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι στην ενεργή ομάδα που έκαναν τακτικά άσκηση, είχαν 70% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ΗΕΩ κατά τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης. Για να συμπεριληφθεί κάποιος στην ενεργή ομάδα, θα πρέπει να έχει περπατήσει τουλάχιστον δύο μίλια την ημέρα, τρεις φορές την εβδομάδα.

Step 6 : τρώτε φρούτα και ξηρούς καρπούς καθημερνά.

H κατανάλωση φρούτων και ξηρών καρπών μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εκφύλισης της ωχράς κηλίδας:

  • Μια μελέτη του 2004 στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ έδειξε ότι οι συμμετέχοντες που έτρωγαν τρεις ή περισσότερες μερίδες φρούτων ημερησίως είχαν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο για την «υγρή» ή προχωρημένου σταδίου ΗΕΩ.
  • Μια άλλη μελέτη από το Massachusetts Eye and Ear Infirmary έδειξε ότι η κατανάλωση καρυδιών δρά προστατευτικά στην εξέλιξη της πρόωρης ή ενδιάμεσης ΗΕΩ σε πιο προχωρημένα στάδια.

Step 7: μειώστε τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες στη διατροφή σας

Δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες αυξάνουν τον κίνδυνο της ΗΕΩ ( American Journal of Clinical Nutrition).

Τα ραφιναρισμένα τρόφιμα έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, με αποτέλεσμα την ταχεία αύξηση του σακχάρου στο αίμα και την απελευθέρωση της ινσουλίνης.
Παραδείγματα επεξεργασμένων υδατανθράκων περιλαμβάνουν το λευκό ψωμί, οι πατάτες, οι λουκουμάδες, τα κουλούρια, το καρπούζι.

Τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη περιλαμβάνονται στα περισσότερα φρούτα, τα μακαρόνια (κυρίως ολικής αλέσεως), το καστανό ρύζι, το πολύσπορα και ολικής αλέσεως ψωμιά, ο χυμός μήλου και ο χυμός καρότου.

Step 8: ελέγξτε την αρτηριακή σας πίεση και την χοληστερίνη.

Κάποια στοιχεία δείχνουν ότι ο έλεγχος της χοληστερίνης μπορεί να σας προστατεύσει από την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Η χοληστερίνη είναι μια λιπαρή ουσία που μπορεί να συσσωρευτεί στα αιμοφόρα αγγεία, εμποδίζοντας τη ροή του αίματος που απαιτείται για τη διατήρηση της υγείας του αμφιβληστροειδικού ιστού των ματιών.
Σημαντικές έρευνες, συμπεριλαμβανομένης εκείνης του Framingham Heart and Eye Studies και του Beaver Dam Eye Study δείχνουν μια σημαντική σχέση μεταξύ της υψηλής πίεσης του αίματος και της ανάπτυξης προχωρημένων μορφών της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.

Step 9: φορέστε γυαλιά ηλίου με προστασία UV και Blue Light.

Oι περισσότερες μελέτες δείχνουν ουδεμία συσχέτιση μεταξύ έκθεσης στον ήλιο και ΗΕΩ. Υπάρχουν όμως κάποια ευρήματα που υποδεικνύουν μια μικρή σύνδεση μεταξύ της ΗΕΩ και της συσσωρευτικής βλάβης στην ωχρά από την υπερβολική έκθεση σε ακτινοβολία UV και υψηλής ενέργειας (ΗVE) «μπλε» φως.

Για παράδειγμα, μια πρόσφατη μεγάλη μελέτη βρήκε ότι οι άνθρωποι που κατανάλωναν πολύ λίγα αντιοξειδωτικά, σε συνδυασμό με την υπερβολική έκθεση στο μπλε φως, είχαν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν προχωρημένη ή «υγρή» ΗΕΩ. Για το λόγο αυτό,καλό είναι να φοράτε γυαλιά ηλίου που προστατεύουν από την ακτινοβολία UV και HEV όταν είστε στην ύπαιθρο.

Step 10: ελέγξτε συχνά τα μάτια σας

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο, οι τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις. Ακολουθώντας αυτά τα βήματα, να ξέρετε ότι έχετε κάνει ό, τι μπορείτε για να αποτρέψετε την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Αν έχετε όμως έντονη γενετική προδιάθεση για να αναπτύξετε ΗΕΩ, αυτή μπορεί να αναπτυχθεί και να χειροτερέψει παρά τα μέτρα προστασίας. Τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις μπορεί να βοηθήσει τον γιατρό σας να εντοπίσει την πάθηση στα αρχικά στάδια και να σας χορηγήσει την κατάλληλη θεραπεία εφόσον χρειαστεί πέρα αυτά τα προληπτικά μέτρα.