Ακόμα κι αν κάνετε Lasik ή PRK και ως νέος άνθρωπος επιτύχετε την τέλεια όραση, θα αναπτύξετε και εσείς μια κατάσταση που ονομάζεται πρεσβυωπία, συνήθως στην ηλικία των 40-50 ετών. Πρεσβυωπία είναι η αδυναμία του ματιού να εστιάσει σε όλες τις αποστάσεις και συνήθως παρατηρείται όταν τα ψιλά γράμματα αρχίσουν να θολώνουν.

 Δεν υπάρχει τεκμηριωμένη άποψη για το τι προκαλεί την πρεσβυωπία. Η πλέον επικρατούσα άποψη είναι ότι η πρεσβυωπία οφείλεται στη σκλήρυνση του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού. Άλλες θεωρίες, υποστηρίζουν ότι η πρεσβυωπία θα μπορούσε επίσης να σχετίζεται με την ατροφία ενός κυκλικού μυ που ελέγχει τη προσαρμογή του φακού και ονομάζεται ακτινωτός μυς.

Στο παρελθόν, η συνήθης αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας ήταν τα απλά πρεσβυωπικά, τα διπλοεστιακά ή τα πολυεστιακά γυαλιά οράσεως. Στη σημερινή εποχή, διάφορες χειρουργικές τεχνικές είναι διαθέσιμες για τους υποψήφιους που είναι κατάλληλοι για επέμβαση.

 Μια από τις πιο αποτελεσματικές χειρουργικές θεραπείες γα τη διόρθωση της πρεσβυωπίας είναι το monovision lasik. Στο παρελθόν άλλη μια μέθοδος η conductive Keratoplasy (CK) είχε πάρει έγκριση FDA και προσφέρει μια εναλλακτική λύση στο πρόβλημα της πρεσβυωπίας.

Διάφορες άλλες μοντέρνες τεχνικές είναι το PresbyLASIK, το Modified PresbyLASIK και οι ενδοφθάλμιες επεμβάσεις όπως οι πολυεστιακοί ενδοφακοί με την τεχνική ανταλλαγής ενδοφακού (Refractive Lens Exchange ή RLE), οι προσαρμοστικοί ενδοφακοί και τα ενδοκερατικά ενθέματα (Corneal Inlays & Onlyas). Τα πρώτα ενδοκερατοειδικά ενθέματα και συγκεκριμένα το KAMRA έχουν ήδη εμφυτευτεί σε μάτια Ελλήνων το τελευταίο εξάμηνο και τα αποτελέσματα είναι πολύ ελπιδοφόρα.

Monovision LASIK

Τα μάτια μας συνεργάζονται και δουλεύουν μαζί. Αν κοιτάξουμε ένα αντικείμενο δεν μπορούμε συνήθως να καταλάβουμε με ποιο μάτι το βλέπουμε, γιατί η τελική εικόνα είναι το αποτέλεσμα συνένωσης δύο εικόνων μια από το ένα και μια από το άλλο μάτι.

 Ο φυσιολογικός τρόπος όρασης ονομάζεται διόφθαλμη όραση και είναι η βάση της στερεοσκοπικής όρασης δηλαδή της ικανότητας να υπολογίζουμε το βάθος και την απόσταση. Ωστόσο, πιθανώς να έχετε ένα κυρίαρχο μάτι που το μυαλό σας ευνοεί (οι περισσότεροι δεξιόχειρες άνθρωποι έχουν κυρίαρχο το αριστερό μάτι).

Οι χρήστες φακών επαφής εκμεταλλεύονται την «κυριαρχία του ενός ματιού» για να κάνουν monovision με τους φακούς επαφής τους: χρησιμοποιούν την πλήρη συνταγογράφηση από το κυρίαρχο μάτι για να βλέπουν καθαρά μακριά και τροποποιούν τους βαθμούς του φακού επαφής στο άλλο μάτι για να βλέπουν καθαρά κοντά. Σε μεγάλο βαθμό, η διόφθαλμη όραση διατηρείται και έχουν ικανοποιητική αντίληψη του βάθους που χρειάζεται όπως π.χ στην οδήγηση. Το ένα μάτι βλέπει όμως πιο καλά μακριά και το άλλο κοντά.

Αυτή τη κατάσταση (monovision), μπορούμε πολύ εύκολα και με ακρίβεια να αναπαράγουμε χειρουργικά με το LASIK. Διορθώνουμε πλήρως το ένα μάτι για μακριά και αφήνουμε το άλλο μάτι σκόπιμα υποδιορθωμένο για να μπορούν οι πρεσβύωπες ασθενείς να βλέπουν καθαρά κοντά χωρίς γυαλιά.

Δεν μπορούν όμως όλοι να συνηθίσουν το monovision. Έτσι λοιπόν, πριν εισάγουμε τους τελικούς βαθμούς στο Laser δοκιμάζουμε τη λύση αυτή με φακούς επαφής στο Ιατρείο ή ακόμα καλύτερα συνταγογραφούμε τους φακούς αυτούς για να τους φορέσει ο ενήλικας στο σπίτι, στη δουλειά και στην οδήγηση για να δει αν το τελικό αποτέλεσμα τον ικανοποιεί προτού επιλέξει το movision LASIK.

Αγώγιμος κερατοπλαστική – CK (conductive Keratoplasty)

Χρησιμοποιώντας ραδιοσυχνότητες στον περιφερικό κερατοειδή ενισχύουμε την κοντινή όραση.

H αγώγιμος κερατοπλαστική (CK) χρησιμοποιεί χαμηλό επίπεδο ραδιοσυχνοτήτων για να συρρικνώσει τις ίνες του κολλαγόνου στην περιφέρεια του κερατοειδούς. Εγκρίθηκε το 2002 από το FDA για την προσωρινή μείωση της υπερμετρωπίας και τον Απρίλιο του 2004 για την προσωρινή βελτίωση της κοντινής όρασης σε άτομα με πρεσβυωπία.

Αφού μουδιάσουμε το μάτι με αναισθητικές σταγόνες εφαρμόζουμε ένα κυκλικό σχέδιο θεραπείας πάνω στον κερατοειδή χρησιμοποιώντας ένα μικρό καθετήρα με ραδιοκύματα. Τα ραδιοκύματα συρρικνώνουν το κολλαγόνο σε μια ζώνη στον περιφερικό κερατοειδή και αυτή ή ζώνη σαν θηλιά σφίγγει τον κεντρικό κερατοειδή και αυξάνει την καμπυλότητα του και την δύναμη του με αποτέλεσμα καλύτερη κοντινή όραση.

Monovision και Conductive keratoplasty

Σε μια τεχνική που ονομάζεται Μonovision NearVision CK (Refractec, Irvine, Καλιφόρνια), η αγώγιμος κερατοπλαστική γίνεται στο ένα μάτι – συνήθως το μη κυρίαρχο μάτι – για την διόρθωση της πρεσβυωπίας. Μετά από αυτή τη τρίλεπτη διαδικασία, θα παρατηρήσετε πιθανόν βελτίωση της όρασης για την ανάγνωση, αλλά μπορεί να πάρει μέχρι και μερικές εβδομάδες πριν φτάσετε στο τελικό επίπεδο διόρθωσης. Το ελκυστικό χαρακτηριστικό της CK είναι ότι είναι ελάχιστα παρεμβατική. Πιθανών να έχετε δακρύρροια, αίσθηση ξένου σώματος και διακυμάνσεις στην όραση σας αλλά αυτό είναι συνήθως προσωρινό.

Διαθλαστική ανταλλαγή ενδοφακού-Refractive Lens Exchange ή RLE

Μια άλλη διαθέσιμη επιλογή για τη διόρθωση της πρεσβυωπίας είναι η αφαίρεση του φυσικού φακού του ματιού και η ένθεση τεχνητού ενδοφακού, σε μια διαδικασία όμοια με αυτή του χειρουργείου του καταρράκτη.

Η χειρουργική αυτή διαδικασία, γνωστή ως Refractive Lens Exchange-(RLE) γίνετε όλο και πιο δημοφιλής λόγω της πρόσφατης διαθεσιμότητας στην αγορά τεσσάρων πολυεστιακών ενδοφακών ικανών να εστιάσουν το φως μακριά ,ενδιάμεσα και κοντά με κάποιους βέβαια περιορισμούς. Είναι μια ενδοφθάλμια επέμβαση που γίνεται με τοπική αναισθησία και με τη χρήση υπέρηχων (φακοθρυψία) μέσω μικροσκοπικής τομής. Τώρα οι τομές που απαιτούνται για την ανταλλαγή του ενδοφακού μπορεί να γίνουν και με laser.

Πολυεστιακό LASIK (PresbyLASIK)

Το πολυεστιακό Lasik δημιουργεί ζώνες διαφορετικής ισχύος στον κερατοειδή με ένα ειδικό λογισμικό εξάχνωσης κερατοειδικού ιστού προγραμματισμένο στο μηχάνημα του Excimer Laser. Μελέτες γίνονται σε όλο τον κόσμο για το ιδανικό προφίλ εξάχνωσης που θα καταστήσει τον κερατοειδή ικανό να εστιάζει τις ακτίνες του φωτός μακριά ,ενδιάμεσα και κοντά. Το PresbyLasik είναι μια νέα μέθοδος που βρίσκεται σε επίπεδο κλινικών δοκιμών χωρίς να έχει έγκριση FDA για τη διόρθωση της πρεσβυωπίας.

Κερατοειδικά Inlay & Onlays

Tα κερατοειδικά ενθέματα είναι συσκευές που τοποθετούνται χειρουργικά κάτω από τα επιφανειακά στρώματα του κερατοειδούς και μεταβάλουν τον τρόπο με τον οποίο το φώς εισέρχεται μέσα στο μάτι βελτιώνοντας την κοντινή όραση.

Κλινικές δοκιμές διεξάγονται στις ΗΠΑ για το Kamra (AcuFocus/ Bausch&Lomb) το οποίο λειτουργεί με βάση τις αρχές των φωτογραφικών μηχανών: πρόκειται για ένα διάφραγμα που ελέγχει την έκθεση φωτός μέσα στο μάτι επιτρέποντας μεγαλύτερο βάθος πεδίου και βελτιωμένη όραση στην κοντινή απόσταση.

Ο Flexivue microlens (Presbia Coöperatief UA, Άμστερνταμ), είναι ένας μικροφακός ο οποίος ενσωματώνεται στο κέντρο του κερατοειδούς αφού πρώτα δημιουργήσουμε μια «τσέπη» για να εισάγουμε το μόσχευμα.

Παλαιότερα η τσέπη αυτή δημιουργείτο μηχανικά, τώρα όμως με την εφαρμογή του FemptosecondLaser η διαδικασία αυτή απλουστεύεται και γίνετε πιο ακριβής. Υπό τη αιγίδα του καθηγητή και πρύτανη του πανεπιστήμιου της Κρήτης κ. Παλλήκαρη η τεχνική αυτή εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια στην Κρήτη.

Ένα άλλο κερατοειδικό ένθετο είναι ο Presbylens ή ΙnVue intracorneal microlens (Biovision, Brugg, Ελβετία), ο οποίος τοποθετείται σε ένα μικρό τούνελ στο κέντρο του κερατοειδούς.

Κερατοειδικά Οnlays με χρήση γενετικά τροποποιημένων υλικών από κολλαγόνο, υλικό που μοιάζει με τον κερατοειδή, βρίσκονται υπό έρευνα για να τοποθετηθούν στην εξωτερική επιφάνεια του κερατοειδούς ακριβώς κάτω από το επιθήλιο.

Αν η τεχνολογία αυτή προχωρήσει τα Corneal Onlays θα φέρουν μια επανάσταση στο χώρο της χειρουργικής διόρθωσης της πρεσβυωπίας διότι είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος.